Verschillen psycholoog, psychotherapeut en coach
Categorie Coaching
Vaak krijg ik de vraag wat eigenlijk het verschil is tussen een psycholoog, psychotherapeut en een coach. Naast de verschillen in opleiding, de bescherming van het beroep en mogelijke kosten en declaratiemogelijkheden, wil ik het in deze blog vooral hebben over de verschillen in aanpak. Zodat je een bewuste keuze kunt maken als je erover nadenkt om met therapie of coaching te starten.
Verschil therapie & coaching
Het belangrijkste verschil tussen een therapeut en een coach, is goed uit te leggen met behulp van een metafoor. Bijvoorbeeld: Je hebt een kapotte auto en je wilt dat deze zo snel mogelijk gerepareerd wordt. Een coach begeleidt jou bij het leren hoe je de auto kunt repareren. En een therapeut laat jou ontdekken hoe de auto kapot kon gaan.
Nu ietsje uitgebreider;). Daar komt ie!
De psycholoog
De psycholoog is een therapeut, je bent bij een psycholoog in therapie. Hoofdtaken van de psycholoog zijn het vaststellen van de diagnose en behandeling van je klachten. De psycholoog richt zich hierbij op psychische problemen die het leven in het heden beperken. Het gaat daarbij om bepaald gedrag. Je bezoekt een psycholoog voor bijvoorbeeld verslavingsproblematiek, angst, onzekerheid, een depressie of somberheid. Bij therapie richten jij en je psycholoog zich op het verleden. Probeer jullie de oorzaak van jouw probleem te achterhalen, kom je tot meer zelfinzicht om je vanuit daar te ontwikkelen. De psycholoog is een gedragsdeskundige en onderzoekt met jou samen hoe bepaald gedrag is ontstaan, waar de kern zit en hoe het in stand blijft. Dit inzicht zal je helpen verandering door te voeren.
De psychotherapeut
Een psychotherapeut is een psycholoog die zich heeft gespecialiseerd als psychotherapeut. De psychotherapeut richt zich heel specifiek op de behandeling van psychische problematiek die het leven van de patiënt belemmert. De problematiek is vaak geworteld in de persoonlijkheid van de patiënt en is daardoor vaak sterk verweven met diens relationele context. De psychotherapeut is in staat om de relatie tussen de persoonlijkheid van de patiënt en diens relationele context te verduidelijken.
De behandeling kan er vervolgens op gericht zijn meer begrip voor deze context te krijgen en eventueel veranderingen aan te brengen. De complexiteit van de problematiek die een psychotherapeut behandelt, onderscheidt zich daarmee van enkelvoudige, recent ontstane problemen die een psycholoog in de eerste lijn in een beperkt aantal sessies behandelt. De psychotherapeut biedt een behandeling die vaak intensiever en langduriger is dan die van de psycholoog. Vaak liggen negatieve ervaringen in het verleden aan de problemen ten grondslag.
De coach
Een coach begeleidt jou om antwoorden te vinden op vragen die gaan over wie je bent, wat je wilt en wat je kunt. Vragen van de coach komen voort uit de positieve psychologie: het denken in mogelijkheden en het verkennen van de toekomst. Daarbij komen alle aspecten van het leven naar voren, zakelijk en privé. Het gaat over je passies, gelukkig zijn en een goede en gezonde balans. De onderwerpen worden besproken binnen de context van je gehele leven. Als er vanuit het verleden iets is dat nu nog remmend werkt, is daarvoor zeker aandacht maar het is een zijstapje in de sessie. Je leeft immers nu en rest van je leven ligt voor je, daar wil je graag gelukkig zijn.
Bij coaching richt je je dus juist op het nu – het heden en de toekomst. Ben je grensverleggend bezig creëer je een wenselijke situatie en/of streef je een specifiek doel na. Dit doel kan zijn inzicht te verwerven in bepaalde problematiek, keuze(s) maken, plannen maken of onderzoeken wat je roeping is. Maar ook bijvoorbeeld: competentieontwikkeling, de balans tussen werk en privé, omgaan met taakomvang en werkdruk, grenzen stellen of loopbaanwensen in kaart brengen. Je creëert zo een groter bewustzijn van jouw eigen denken en handelen en meer begrip voor je eigen situatie en omstandigheden.
Wanneer coaching?
In welke situaties past een coach het beste bij jou?
- Als je inzicht wilt krijgen in je kernwaarden, roeping en dromen;
- Als je inzicht wilt krijgen in jouw eigen doelstellingen en wensen;
- Als je stress wilt beperken in het dagelijks leven;
- Als je (meer) balans zoekt tussen werk en privé;
- Als je meer bewust van jezelf wilt worden;
- Als je jouw motivatie en zelfdiscipline wilt verbeteren.
Wanneer therapie?
Wanneer is therapie het meest geschikt voor jou? Therapeuten zijn gespecialiseerd op een bepaald gebied zoals:
- Verslaving;
- Geestesziektes;
- Depressie;
- Angsten;
- Slaap –of eetproblemen;
- Trauma;
- Persoonlijkheidsstoornissen.
Hoe maak je de juiste keuze?
Wanneer je het eigenlijk allemaal best goed voor elkaar hebt, maar op een afgebakend vlak ondersteuning nodig hebt, zoals bijvoorbeeld t.a.v. uitstelgedrag of keuzestress, dan valt dat wat mij betreft meer onder coaching. Als je dealt met een probleem waar je al je leven lang mee worstelt (bv. een negatief zelfbeeld) of met een recent probleem waar jouw welzijn onder te lijden heeft (bv. paniekaanvallen waardoor je niet meer naar buiten durft, of een verslaving waar je maar niet vanaf komt) dan zou ik je doorverwijzen naar een psycholoog voor therapie.
Indien je nog vragen hebt naar aanleiding van dit blogbericht, laat het even weten!
Meer lezen van Dominique van Wingerden, lifecoach & loopbaancoach uit Leiden
- Stilte retraite: mijn verwachtingen vooraf
- De ins & outs of een burn out
- Het verschil tussen therapie & coaching
- Dagdromen en in het nu leven
Door: Dominique van Wingerden - oktober 2015